Kosmetoloji Prosedurlarda Peşəkarlıq Problemi: Tələbatın Artması, Riskli Fəaliyyətlər
Son illər Azərbaycanda kosmetoloji prosedurlara tələbatın əhəmiyyətli dərəcədə artması ilə yanaşı, bu sahədə xidmət göstərən mütəxəssislərin və estetik mərkəzlərin sayı da sürətlə çoxalıb. Təəssüflər olsun ki, bu artım bəzən qeyri-peşəkar kosmetoloqların və onların səriştəsiz fəaliyyətinin qurbanına çevrilən insanların sayının çoxalmasına səbəb olur. Rəsmi statistikalar da göstərir ki, kosmetoloji müdaxilələrdən zərər çəkənlərin sayı ölkəmizdə kifayət qədər artıb.
Qanunvericiliyin Tələbləri və Tibbi Kosmetologiya Anlayışı
Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyinə əsasən, kosmetoloji fəaliyyət üzrə özəl tibbi xidmətin göstərilməsi üçün mütləq lisenziya tələb olunur. Nazirlər Kabinetinin 2017-ci il tarixli qərarı ilə təsdiq edilmiş “Özəl tibb fəaliyyəti üzrə lisenziyalaşdırılan xidmətlərin və işlərin Siyahısı”nda kosmetologiya tibbin müstəqil bir sahəsi kimi qeyd olunur. Bu, tibbi kosmetologiyaya estetik problemlərin korreksiyasına və profilaktikasına yönəlmiş, dəri toxumalarına müdaxilə ilə müşayiət olunan müxtəlif kompleks prosedurları daxil edir. Cərrahi müdaxilələr (plastik cərrahiyyəyə aid olduğundan) istisna olmaqla, konservativ və korreksiyaedici üsullar tibbi kosmetologiyanın tərkib hissəsidir. Bura inyeksiya prosedurları, müxtəlif növ aparat kosmetologiyası (o cümlədən lazer epilyasiyası), biorevitalizasiya, mezoterapiya, dərinin soyulması (pilinq) prosedurları, müalicəvi masaj üsulları və plazmoliftinq kimi müdaxilələr daxildir. Bütün bu üsullar “kosmetoloji” işə aid edildiyindən, müvafiq fəaliyyət üçün mütləq lisenziya tələb olunur. Bu sahədə yalnız praktiki tibbi fəaliyyət üzrə müvafiq sertifikata malik həkim-dermatoveneroloqlar və tibbi kosmetologiya üzrə ixtisaslaşma keçmiş ali tibbi təhsilli mütəxəssislər fəaliyyət göstərmək hüququna malikdirlər.
UĞUR 777 Estetik Mərkəzi ilə Bağlı İddialar
Araşdırmalar zamanı məlum olub ki, “**UĞUR 777” estetik mərkəzində tibbi təhsili, lisenziyası və sertifikatı olmayan kosmetoloqlar fəaliyyət göstərir. Mərkəzdə çalışan kosmetoloqların ali tibbi təhsili və ya sertifikasiyası barədə Dövlət Reyestrində heç bir məlumat yoxdur. Bu isə ciddi suallar doğurur: Heç bir ali tibbi təhsili, tibbi sertifikatı və lisenziyası olmadan fəaliyyət göstərən bu estetik mərkəzi kim himayə edir?
İddialara görə, özünü həkim kimi təqdim edən **Xəyalə İsmayılova**nın rəhbərliyi ilə fəaliyyət göstərən “**UĞUR 777” estetik mərkəzində qanunvericiliyə zidd tibbi prosedurlar həyata keçirilir. **Xəyalə İsmayılova**nın rəhbərlik etdiyi mərkəzə müraciət edən müştərilərə bədən şəkilləndirmə əməliyyatı, dolğu və plazma terapiya, popo liftinqi və digər estetik prosedurlar təklif olunur. Hətta bu fəaliyyətlə bağlı sosial şəbəkə hesablarında məlumatlar və görüntülər yayılıb. Qanunsuz fəaliyyətlər arasında dolğu, “full face” adlanan üzün kompleks dolğulanması, botoks, mezoterapiya, lipolitik inyeksiyalar və digər inyeksiya prosedurları, həmçinin qanunsuz tələbə hazırlığı da qeyd olunur. Müştərilərin endirim adı ilə cəlb edilərək vaxtı keçmiş kosmetoloji preparatların istifadə olunması ilə bağlı məlumatlar da var. Bəs lisenziyası və sertifikatı olmadan “**UĞUR 777” estetik mərkəzində bütün bu kosmetoloji, hətta inyeksiya prosedurları necə həyata keçirilir?
Analitik Ekspertiza Mərkəzinin Mövqeyi və Vətəndaşların Hüquqları
Məsələ ilə bağlı “**UĞUR 777” estetik mərkəzindən heç bir açıqlama almaq mümkün olmayıb. Analitik Ekspertiza Mərkəzindən verilən məlumata görə, kosmetoloji və cərrahi xidmətlər göstərən istənilən estetik tibb mərkəzinin fəaliyyəti üçün kosmetoloji və plastik cərrahi iş üzrə özəl tibbi xidmət lisenziyası tələb olunur. Bu tibb müəssisələrində praktiki tibbi fəaliyyət üzrə müvafiq sertifikata malik plastik-cərrahlar, həkim-dermatoveneroloqlar və sertifikat alaraq ixtisaslaşma keçmiş digər həkim mütəxəssislər fəaliyyət göstərə bilər. Qeyd edək ki, həkimlər beş ildən bir sertifikasiyadan keçməlidirlər. İstənilən pasiyentin müraciət etdiyi həkimin sertifikatını tələb etmək hüququ var. Əgər həkim həmin sertifikatı təqdim etməzsə, vətəndaş Analitik Ekspertiza Mərkəzinə müraciət edə bilər. Bu halda araşdırma aparılır və lazım gələrsə, plandankənar yoxlama aparılması barədə qərar qəbul edilir.
Son dövrlər lisenziyasız plastik cərrahlar və kosmetoloqlar haqqında hüquq-mühafizə orqanları tərəfindən aparılan araşdırmalardan yayınmaq üçün qanunsuz fəaliyyət göstərən “ixtisaslaşmış həkimlər” və “kosmetoloqlar” sosial media hesablarını bağlayırlar. **Xəyalə İsmayılova**nın rəhbərlik etdiyi “**UĞUR 777” estetik mərkəzi ilə bağlı Analitik Ekspertiza Mərkəzinə artıq müraciət edilib. Məsələ ilə bağlı araşdırmalar davam edir. Tibb sahəsində fəaliyyət göstərən mütəxəssislərin əsas ixtisaslarından biri də dermatologiyadır.
