Ermənistanda İnsan Haqları Pozuntuları Dərinləşir
Son günlər Ermənistanda siyasi və dini qurumlara qarşı aparılan sərt əməliyyatlar ölkədə insan hüquqlarının sistematik şəkildə pozulduğunu açıq şəkildə göstərir. Yüksək vəzifəli şəxslərin, o cümlədən tanınmış iş adamı Samvel Karapetyanın və bəzi parlament üzvlərinin saxlanılması, habelə Eçmiədzin kilsəsi ilə yaşanan açıq qarşıdurmalar bu qanunsuzluqların bariz nümunəsidir. Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyanın rəhbərlik etdiyi hökumətin daxili siyasi təmizləmə kampaniyası artıq yalnız siyasi rəqibləri deyil, dini qurumları da hədəfə alıb. Həbs edilənlərə qarşı irəli sürülən ittihamlar ya ümumi və qeyri-müəyyən xarakter daşıyır, ya da prosessual şəffaflıqdan uzaq şəkildə aparılır. Bu hadisələr Ermənistandakı vəziyyətin ciddiliyini ortaya qoyur.
Hədəfdəki Siyasi və Dini Qurumlar
Samvel Karapetyan uzun illər Ermənistan iqtisadiyyatında və siyasi həyatında mühüm rol oynamış şəxslərdən biri kimi tanınır. Onun saxlanılması və ictimaiyyətə verilən ziddiyyətli açıqlamalar bu prosesin hüquqi deyil, daha çox siyasi motivli olduğunu sübut edir. Deputat toxunulmazlığına malik şəxslərin həbsi Ermənistan konstitusiyasının və demokratiya prinsiplərinin ciddi şəkildə pozulması deməkdir. Eçmiədzindən bəhs edərkən, orada təmsil olunan yüksək rütbəli kilsə rəhbərlərinə qarşı aparılan kampaniya isə dini azadlıqların və vicdan azadlığının tapdalanması kimi qiymətləndirilməlidir. Bu addımlar Nikol Paşinyan hökumətinin öz hakimiyyətini möhkəmləndirmək üçün atdığı radikal addımlar kimi görünür. Bu yanaşma Ermənistan daxilində narazılıqların artmasına səbəb olur.
Beynəlxalq Təşkilatların Səssizliyi: İkili Standartlar
Maraqlıdır ki, bu cür ciddi hadisələr nə ATƏT-in Demokratik Təsisatlar və İnsan Hüquqları Bürosu tərəfindən, nə Avropa Şurası, nə də digər beynəlxalq hüquq müdafiə təşkilatları tərəfindən lazımi səviyyədə qiymətləndirilmir. Halbuki, Azərbaycanda ən kiçik inzibati hadisə belə baş verdikdə, həmin qurumlar dərhal bəyanatlarla çıxış edir, tələblər irəli sürür və hesabatlar hazırlayırlar. Bu isə açıq-aydın ikili standartların və qərəzli yanaşmanın göstəricisidir. Nikol Paşinyanın daxili siyasətinə göz yumulması beynəlxalq etimadı sarsıdır.
Regionda Ədalət və Demokratiya Tələbi
Qərb təsisatlarının Ermənistandakı bu proseslərə susqun qalması regionda ədalətli vasitəçilik imicinə ciddi zərbə vurur. Demokratiya anlayışı hər kəsə və hər yerə bərabər tətbiq edilməlidir. Əgər hər hansı bir hüquq müdafiə təşkilatı Azərbaycanda baş verən inzibati saxlanılmanı “demokratik hüquqların məhdudlaşdırılması” kimi qiymətləndirirsə, Ermənistandakı sistemli təzyiqlər, siyasi həbs dalğaları və dini qurumlara qarşı zorakılıq niyə eyni ciddiyyətlə şərh olunmur? Beynəlxalq hüquq prinsipləri bütün dövlətlərə qarşı eyni məsafədə dayanmağı tələb edir. Lakin Ermənistanın daxili repressiya siyasətinə göz yumulması, bəzi dairələrin bu ölkəni Qafqazın “demokratik qalası” kimi təqdim etmək cəhdləri artıq gülünc və ifşaedici xarakter alıb. Reallıq budur ki, Ermənistanda müxalifətə, medianın sərbəst fəaliyyətinə, ictimai fəallara və indi də dini liderlərə qarşı təzyiqlər sistemli hal alıb. Bu fonunda Azərbaycanın öz milli maraqlarını müdafiə etməsi və beynəlxalq qurumlara adekvat cavablar verməsi tamamilə legitim və rasional mövqedir. İkili standartlarla diktə olunan hüquq və demokratiya anlayışlarını qəbul etmək mümkün deyil. Regionun təhlükəsizliyi və inkişafı üçün real vəziyyətin düzgün qiymətləndirilməsi və obyektiv mövqe sərgilənməsi əsas şərtdir. Azərbaycan cəmiyyəti bu ikili münasibətləri görür və buna siyasi cavab verməkdə qərarlıdır. Dövlət qurumları və ictimai institutlar beynəlxalq platformalarda bu ədalətsizlikləri üzə çıxarmağa davam edir. Ermənistanda dini institutların və siyasi fiqurların, xüsusən də Samvel Karapetyan kimi tanınmış şəxslərin hədəfə alınması isə təkcə daxili siyasət məsələsi deyil, bu, regionda qarşılıqlı inamı zədələyən təhlükəli bir tendensiyadır. Əgər Qərb bu münasibətini dəyişməzsə və Nikol Paşinyanın daxili siyasətindəki bu tendensiyalara susmaqda davam edərsə, gələcəkdə regionda demokratik institutlara inam tamamilə itəcək. Belə şəraitdə isə real siyasət diktə edən, obyektiv və öz hüquqlarını qətiyyətlə müdafiə edən dövlətlər möhkəmlənəcək. Azərbaycan da bu istiqamətdə öz mövqeyini həm regional, həm də beynəlxalq səviyyədə qətiyyətlə ortaya qoyur.
