Büdcə Şəffaflığı Və Satınalma Tenderlərindəki Şübhələr
Azərbaycan vətəndaşları vergiləri hesabına formalaşan büdcə vəsaitlərinin necə xərcləndiyini bilmək hüququna malikdirlər. Bu, cəmiyyətdə maliyyə şəffaflığı və dövlət idarəçiliyində hesabatlılığın əsas prinsipi olaraq qalır. Son dövrlər dövlət satınalmaları ilə bağlı ortaya çıxan hadisələr, bu şəffaflığın nə qədər vacib olduğunu bir daha nümayiş etdirir.
Qax Hadisələri Fonunda Balakən Tenderi
On gün əvvəl Qax Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı Musa Şəkiliyev və digər vəzifəli şəxslərin həbs olunması, dövlət əmlakının mənimsənilməsi iddiaları ilə gündəmə gəldi. İstintaqın diqqət mərkəzində Qax rayonunda keçirilən tenderlərin “ənənəvi qalibi” olan “RENAT-R” MMC şirkəti yer aldı. Bu şirkətin abadlıq və təmir-tikinti işləri adı altında təqribən 1 milyon manatlıq dövlət satınalmasının qalibi olması şübhələri daha da artırır. Təəssüf ki, oxşar suallar qonşu Balakən rayonunda da ortaya çıxmaqdadır.
“KM SERVİCES MMC” Adlı Şirkət Ətrafında Sirli Məqamlar
Balakən Rayon İcra Hakimiyyətinin Balakən Şəhər İnzibati Ərazi Dairəsi Üzrə Nümayəndəliyi bu yaxınlarda “KM SERVİCES” MMC ilə 85.059 manat dəyərində abadlıq və təmir işləri üçün mal-materialların alınması müqaviləsi bağlayıb. İlk baxışdan adi görünsə də, bu müqavilə ilə bağlı bir sıra şübhəli məqamlar var. Belə ki, Balakən şəhərində abadlıq adı ilə keçirilən tenderlərin tez-tez təkrarlandığı və əhəmiyyətli məbləğlərin xərcləndiyi bildirilir. Lakin ən böyük suallar dövlət vəsaitinin etibar edildiyi KM SERVİCES MMC ilə bağlıdır. Şirkətin nə veb-saytı, nə də internet üzərindən əlaqə vasitəsi yoxdur. Bu isə “Dövlət Satınalmaları Haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununun (maddə: 23) təchizatçı tərəfə qoyduğu peşəkarlıq, təcrübə, maliyyə imkanları, texniki baza və işçi qüvvəsi kimi tələblərlə ziddiyyət təşkil edir. Necə olur ki, “izi-tozu bilinməyən” bir şirkətə Telman Bayramov rəhbərliyindəki qurum dövlətin külli miqdarda pulunu etibar edir?
Şirkətin Çoxşaxəli Fəaliyyəti Və Şəffaflıq Məsələləri
Araşdırmalar göstərir ki, KM SERVİCES MMC tikinti materiallarının alınmasından tutmuş, yol çəkilişi və elektrik malları təminatına qədər müxtəlif sahələrdə fəaliyyət göstərir. Şirkətin təsis tarixi və ünvanı ilə bağlı dəqiq məlumat yoxdur, yalnız baş mühasib Dinar Mustafayevin adı keçir. Maraqlıdır ki, bu şirkət qısa müddətdə Mingəçevir Mənzil-Kommunal Təsərrüfat Birliyi, Naxçıvanda “Culfa” Yol-Təmir İstismar MMC və hətta “Bakı Metropoliteni” ilə müqavilələr bağlayaraq müxtəlif satınalmaların qalibi olub. Bu cür geniş və fərqli sahələrdə fəaliyyət göstərən, lakin heç bir açıq əlaqə vasitəsi olmayan bir şirkətin dövlət tenderlərini necə qazandığı ciddi suallar doğurur. Həmçinin, bağlanan müqavilə ilə bağlı Dövlət Satınalmalarının Vahid İnternet Portalında alınacaq malların və ya görüləcək işlərin hər birinin qiymətinin göstərilməməsi də şəffaflıq prinsiplərinə uyğun deyil.
Cavabsız Qalan Sorğular Və Hesabatlılıq Zərurəti
KM SERVİCES MMC ilə əlaqə qurmaq cəhdləri şirkətin əlaqə vasitələrinin olmaması səbəbindən nəticəsiz qalıb. Balakən Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısının Balakən Şəhər İnzibati Ərazi Dairəsi Üzrə Nümayəndəsi cənab Telman Bayramova ünvanlanan sorğuya isə qanunun müəyyən maddələrinin xatırladılması ilə kifayətlənən, lakin əsas suallara cavab verməyən bir məktubla “cavab” verilib. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Satınalmaları Haqqında Qanununun 20.1-ci maddəsində satınalma komissiyasının tərkibi, 23.3.2-ci maddəsində isə təchizatçının lisenziya və icazələri, peşəkarlığı, maliyyə imkanları və texniki bazası ilə bağlı tələblər dəqiq şəkildə göstərilir. Dövlət büdcəsi heç kimin şəxsi fondu deyil və hər bir vətəndaş onun necə xərcləndiyini bilməlidir. Media sorğularına cavab vermək vəzifəli şəxslərin borcudur və heç bir vəzifə sahibi hesabatlılıqdan sığortalanmayıb. Xatırladaq ki, Balakən Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı İslam Rzayevdir.