Gömrükdəki Maneələr Sahibkarlığın İnkişafına Kölgə Salır
Azərbaycan dövləti sahibkarlığın inkişafına daim dəstək verməklə yanaşı, iş adamları üçün əlverişli biznes mühiti yaratmaq məqsədilə mühüm islahatlar həyata keçirmişdir. Bu siyasətin əsas prioritetlərindən biri gömrük rəsmiləşdirilməsinin şəffaf və operativ aparılması, eləcə də sahibkarların lüzumsuz vaxt itkisinə məruz qalmasının qarşısının alınmasıdır. Lakin son dövrlər Bakı Baş Gömrük İdarəsində baş verən qanunsuzluqlar və məmur özbaşınalığı bu siyasətin icrasına ciddi kölgə salır.
Rəsmiləşdirmə Müddətlərinin Qanunsuz Uzadılması
Əvvəllər gömrük rəsmiləşdirilməsinə üç gün vaxt ayrılsaydı da, sahibkarların fəaliyyətini asanlaşdırmaq məqsədilə bu müddət 24 saata endirilmişdi. Bunun əsas səbəbi iş adamlarının vaxtına və biznes maraqlarına hörmətlə yanaşmaq idi. Təəssüflər olsun ki, Bakı Baş Gömrük İdarəsində bu müddətə əməl edilmir; bəzi hallarda mallar günlərlə, hətta 24 günə qədər gömrükdə saxlanılır. Halbuki qanunvericiliyə əsasən, mübahisəli məsələlər ən geci 4 saat ərzində həll olunmalıdır.
Gömrük Dəyərinin Müəyyən Edilməsində Qanunsuz Metodlar
Mövcud qanunvericilik gömrük dəyərinin müəyyən edilməsi üçün altı əsas metod müəyyən edir. Lakin Bakı Baş Gömrük İdarəsinin əməkdaşları bu qaydalara zidd olaraq, qanunsuz şəkildə 7-ci, 8-ci və hətta 9-cu metodları tətbiq edərək sahibkarlara qarşı əsassız maneələr yaradırlar.
“Lion Centre” MMC-nin direktoru Ramil Aslanov bildirib ki, onun mallarına dəfələrlə baxış keçirilmiş və heç bir uyğunsuzluq aşkar edilməmişdir. Buna baxmayaraq, onun şirkətinə məxsus yüklər süni maneələrə məruz qalır. Digər tərəfdən, bəzi himayə olunan şirkətlərin malları gömrükdə heç bir problem olmadan rahatlıqla rəsmiləşdirilir. Bu vəziyyət açıq-aşkar məmur özbaşınalığının və şəxsi qərəzin bariz nümunəsidir.
Şikayətlərə Baxılmaması və Korrupsiya İddiaları
Mövcud qaydalara əsasən, aşağı instansiya qərarlarından yuxarı instansiyalara şikayət etmək hüququ var və yuxarı instansiyalar bu məsələlərə müstəqil şəkildə baxmalıdır. Lakin Dövlət Gömrük Komitəsinin Audit İdarəsinin yeni rəis müavini Elçin Qasımzadənin şikayətləri yenidən Bakı Baş Gömrük İdarəsinə qaytarması qanunvericiliyə ziddir. Bu isə sahibkarların problemlərinin obyektiv şəkildə araşdırılmasına imkan vermir və korrupsiyaya yol açır.
Ramil Aslanov qeyd edir ki, 01 noyabr 2024-cü il tarixində Dövlət Gömrük Komitəsinin Apellyasiya Şurasına müraciət etməsinə baxmayaraq, bu günə qədər heç bir cavab almayıb. Halbuki qanunvericiliyə əsasən, bu kimi müraciətlərə operativ cavab verilməlidir. Bu isə bir daha sahibkarlara qarşı süni əngəllərin yaradıldığını və məmur özbaşınalığının davam etdiyini sübut edir.
Təzyiq İddiaları və Prezidentə Müraciət
Məlumatlara görə, gömrük orqanlarındakı bəzi şəxslər, o cümlədən Elmir Ramazanov sahibkarları hədələyərək yüksək vəzifəli şəxslərin adından istifadə etməkdə ittiham olunur. Ramil Aslanov bu cür qanunsuz tələblərə boyun əymədiyini, ölkədə son sözü Prezidentin dediyini və qanunların təminatçısının məhz İlham Əliyev olduğunu vurğulayır. Bu cür halların sahibkarlar arasında ciddi narahatlıq yaratdığı bildirilir.
Ramil Aslanov Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyevə ünvanladığı müraciətdə Bakı Baş Gömrük İdarəsində gömrük rəsmiləşdirilməsi ilə bağlı qanunsuz əməllərin araşdırılmasını və sahibkarlara qarşı süni maneələrin aradan qaldırılmasını xahiş edir. O, aidiyyəti dövlət qurumlarının rəhbərlərinə müvafiq göstərişlərin verilməsini, həmçinin gömrük orqanları tərəfindən ona qarşı tətbiq edilən təzyiqlərin dayandırılmasını tələb edir.
Müraciətdə vurğulanır ki, Azərbaycan Respublikasının rəhbərliyi daim sahibkarlara dəstək vermiş və biznes mühitinin yaxşılaşdırılmasına çalışmışdır. Lakin bəzi məmurların qeyri-qanuni əməlləri bu siyasətin icrasına maneçilik törədir. Ramil Aslanov inanır ki, dövlət başçısının diqqəti sayəsində bu kimi qanunsuzluqlara son qoyulacaq və sahibkarların hüquqları tam şəkildə qorunacaqdır.
