Azərpoçt Filialında Qanunsuz Rüsum İddiaları Aktuallaşıb
Son vaxtlar Azərpoçtun 122 saylı filialında vətəndaşların xaricdən sifariş etdiyi bağlamalara görə qanunazidd gömrük rüsumlarının tələb edilməsi ilə bağlı şikayətlər aktuallaşıb. Xüsusilə bu filialda çalışan Yeganə adlı əməkdaşın vətəndaşlardan qanunsuz ödəniş tələb etdiyi iddiaları geniş rezonans doğurub.
Şikayətlərin Mahiyyəti və Qanuni Çərçivə
Vətəndaşların sözlərinə görə, xaricdən sifariş edilən bağlamalar Azərpoçtun bu filialına çatdırıldıqda, qanunla müəyyən edilmiş rüsumlardan əlavə, əsassız ödənişlər tələb olunur. Şikayətçilər bildirir ki, bu tələblər adətən bağlamaların təhvil verilməsində süni ləngimələr və əlavə çətinliklər yaradılacağı barədə “xəbərdarlıq” şəklində edilir. Azərbaycanda gömrük rüsumları yalnız qanunvericiliklə tənzimlənir. Fiziki şəxslərin xaricdən sifariş etdiyi mallar üçün gömrük rüsumu müəyyən bir həddi aşdığı hallarda tətbiq edilir. Əgər hədd daxilindəki bağlamalar üçün əlavə ödənişlər tələb olunursa, bu, qanunsuzdur.
Vətəndaşlar Necə Davranmalıdır?
Əgər vətəndaşlar belə bir vəziyyətlə qarşılaşırsa, aşağıdakı addımları atmalıdır:
1. Qanuni əsasını sorğulayın: Gömrük rüsumu tələb edilirsə, onun qanuni əsasını və rəsmi sənədlərini tələb edin.
2. Şikayət edin:
- Azərpoçt rəhbərliyinə: Şikayətlərinizi yazılı formada Azərpoçtun baş ofisinə və ya onların müştəri xidmətlərinə təqdim edin.
- Dövlət Gömrük Komitəsinə: Qanunsuz rüsum tələbləri ilə bağlı Dövlət Gömrük Komitəsinə şikayət edə bilərsiniz.
- Antikorrupsiya İdarəsinə: Bu tip halların korrupsiya xarakteri daşıması ehtimalına görə Baş Prokurorluq yanında Korrupsiyaya qarşı Mübarizə Baş İdarəsinə müraciət edilə bilər.
Rəqəmsal İnkişaf və Nəqliyyat Nazirliyinin Açıqlaması
Məsələ ilə bağlı Rəqəmsal İnkişaf və Nəqliyyat Nazirliyindən əldə etdiyimiz rəsmi açıqlama aşağıdakı kimidir: Poçt şöbəsinin əməliyyatçısı tərəfindən vətəndaşa təqdim olunan kiçik paketlər universal poçt göndərişləri kateqoriyasına daxildir və mövcud qaydalara əsasən, mal tərkibli göndərişlər vətəndaşa açıq şəkildə təqdim edilməlidir. Poçt rabitəsi xidmətlərinin göstərilməsi Qaydalarına əsasən, alıcı “Siyahı ilə” qeydi ilə daxil olan poçt göndərişinin açılmasından imtina etdikdə, göndəriş yalnız çəkisi yoxlanılmaqla ona “Açılmadan imtina etdi” qeydi edilməklə verilir. Bu halda göndərişə dair sonrakı iddia qəbul olunmur. Vətəndaş açılmasından imtina edərsə, müvafiq F22 sənədinə göndərişi bağlı şəkildə qəbul etdiyinə dair imza atmalıdır.
Vətəndaşdan qeyri-qanuni əlavə ödəniş alınması ilə bağlı qaldırılan iddiaya cavab olaraq bildirilir ki, “Poçt haqqında” qanunun müvafiq maddələrinə əsasən, ölkəyə daxil olan və ölkədən çıxan hər bir gömrüklü poçt göndərişi çəkisindən, dəyərindən və ona gömrük rüsumunun tətbiq olunub-olunmamasından asılı olmayaraq beynəlxalq poçt işləmələri mərkəzində gömrük nəzarətindən keçirilir. Poçt göndərişi alıcıya verilərkən ondan tutulan məbləğ də məhz gömrüklü poçt göndərişinin gömrük orqanının nəzarətinə təqdim edilməsi ilə bağlı poçt işçisinin yerinə yetirdiyi işin haqqıdır. Gömrüklü poçt göndərişlərinə əşya və ya mal tərkibli CN22 gömrük yarlığı ilə müşayiət olunan çəkisi 2 kq-dək beynəlxalq kiçik paketlər və CN23 gömrük bəyannaməsi ilə müşayiət olunan çəkisi 30 kq-dək beynəlxalq bağlamalar aid edilir. Azərpoçt MMC-nin qüvvədə olan tariflərinə əsasən, beynəlxalq poçt göndərişlərinin gömrük nəzarətinə təqdim edilməsinə görə poçt şöbələrində alınan xidmət haqları çəkisindən və dəyərindən asılı olmayaraq daxil olan beynəlxalq kiçik paketin hər biri üçün 1,40 manat, daxil olan beynəlxalq bağlamanın hər biri üçün isə 2,00 manat məbləğində müəyyən edilib. Tam tarif paketi ilə bağlı ətraflı məlumatı qurumun rəsmi veb-səhifəsində (www.azerpost.az/az/page/post-services) yerləşən “Poçt rabitəsi xidmətləri üçün Tariflər” sənədindən əldə etmək mümkündür. Açıqlamada sonda qeyd edilib ki, bu məsələ ilə bağlı vətəndaş tərəfindən heç bir şikayət daxil olmayıb və göstərilən bütün xidmətlər üzrə qəbzlər vətəndaşa təqdim olunub.
Rəqəmlər Arasındakı Ziddiyyətlər: Yeganə İddiaları
122 saylı filialının müdirəsi Yeganə xanımın hər bağlama üçün 1.20 manat alındığını rəsmi gömrük rüsumu kimi bildirməsinə baxmayaraq, rəsmi cavabda bunun 1.40 manat olduğu açıqlanıb. Ən əhəmiyyətlisi isə, bu əməkdaşın vətəndaşdan aldığı 18.10 manat məbləğində vəsait hər iki tərəfin açıqlaması ilə ziddiyyət təşkil edir. Belə ki, onun fikri ilə 11 bağlama üçün 13.20 manat (11 x 1.20), rəsmi qurumun verdiyi açıqlama əsasında isə 15.40 manat (11 x 1.40) təşkil etməli idi. Bu cüzi rəqəmlər arasındakı fərqin ümumi cəmdə hansı böyük məbləğləri təşkil etdiyi ilə bağlı rəsmi dairələrdə araşdırma aparılacağı güman edilir.
Şəffaflıq və Məsuliyyət Çağırışı
Vətəndaşların hüquqlarının pozulması ilə bağlı məlumatlar ciddi araşdırılmalı və bu hallar təsdiqlənərsə, məsuliyyətli şəxslər barədə müvafiq tədbirlər görülməlidir. Azərpoçt və aidiyyəti qurumlar bu məsələlərə xüsusi diqqət yetirməli və vətəndaşların etimadını bərpa etmək üçün şəffaflıq təmin etməlidir. Bu tip hadisələrin qarşısını almaq üçün vətəndaşlar aktiv olmalı, hüquqlarını müdafiə etməli və qanunsuz tələblərlə barışmamalıdırlar.