Bakı, 1 iyul
İyulun 1-də Özbəkistanın Xivə şəhərində Birinci Uzbekistan-Azərbaycan parlamentlərarası forumunun açılış mərasimi baş tutub. Tədbirdə iki qardaş ölkənin qanunverici orqanlarının rəhbərləri və deputatları iştirak ediblər.
Forumun Tarixi Əhəmiyyəti
Açılış mərasimində çıxış edən Milli Məclisin sədri Sahibə Qafarova, bu parlamentlərarası forumunun iki ölkənin parlamentləri üçün çox əlamətdar hadisə olduğunu vurğulayıb. O bildirib ki, bu, Azərbaycan Milli Məclisinin hər hansı digər ölkənin qanunverici orqanı ilə keçirdiyi ilk forumdur. Bu fakt parlamentlərarası əməkdaşlığın yüksək səviyyəsini nümayiş etdirməklə yanaşı, həm də xalqlarımız arasındakı qardaşlıq münasibətlərinin bariz nümunəsidir.
Sahibə Qafarova, Ümummilli Lider Heydər Əliyevin xalqlarımız və ölkələrimiz arasında münasibətlərin dərinləşməsində böyük xidmətlərini qeyd edib. O, Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 2022-ci ildə Özbəkistana dövlət səfəri zamanı Daşkənddə açılan Heydər Əliyev meydanının Ümummilli Liderə olan ehtiramın və özbək xalqının onun şəxsiyyətinə bəslədiyi hörmətin sübutu olduğunu vurğulayıb. Parlament sədri, Azərbaycan xalqının bunu yüksək qiymətləndirdiyini söyləyib.
Strateji Tərəfdaşlığın Dərinləşməsi
Diplomatik münasibətlərin qurulmasının 30-cu ildönümü ərəfəsində keçirilən forumda çıxış edən natiq, bu gün hər iki ölkənin liderləri İlham Əliyevin və Şavkat Mirziyoyevin müdrik rəhbərliyi ilə dövlətlərin müstəqil və güclü şəkildə inkişaf etdiyini, əlaqələrin daha da dərinləşdiyini qeyd edib. O vurğulayıb ki, dövlət başçıları mövcud güclü siyasi və iqtisadi potensialı xalqların, ölkələrin, hətta bütövlükdə regionun ümumi inkişafı və firavanlığına yönəldirlər. Sahibə Qafarova, Azərbaycan-Özbəkistan əməkdaşlığının keyfiyyətcə yeni səviyyəyə yüksəldiyini bildirərək, 2024-cü ilin avqustunda Prezident İlham Əliyevin Özbəkistana dövlət səfəri zamanı imzalanan Müttəfiqlik münasibətləri haqqında Müqavilə ilə Azərbaycan və Özbəkistanın rəsmən müttəfiq olduğunu xatırladıb. Azərbaycan parlamenti ötən ilin oktyabrında bu müqaviləni yekdilliklə ratifikasiya edib.
Parlament sədri İlham Əliyevin Mərkəzi Asiya və Cənubi Qafqaz regionlarının, Xəzər dənizinin vahid geosiyasi regiona çevrilməsi və regionlardakı müsbət proseslərin Özbəkistan və Azərbaycan arasında səmərəli əməkdaşlıqdan daha çox asılı olması barədə fikirlərini yada salıb. O əlavə edib ki, iki ölkə prezidentləri arasında şəxsi etimad münasibətləri, mütəmadi təmaslar və qarşılıqlı səfərlər əlaqələri genişləndirən əsas amillərdəndir. Regional və beynəlxalq məsələlərdə ölkələrin mövqeləri üst-üstə düşür və bu, beynəlxalq strukturlarda daim qarşılıqlı dəstəklə ifadə olunur.
Özbəkistanın Qardaşlıq Dəstəyi
Sahibə Qafarova, Azərbaycan-Özbəkistan əməkdaşlığında digər mühüm məqam kimi Özbəkistanın Azərbaycanın ərazi bütövlüyü ilə bağlı qəti və dəyişməz mövqeyini vurğulayıb. O qeyd edib ki, Azərbaycan xalqı Ermənistan tərəfindən işğal illərində, İkinci Qarabağ müharibəsi zamanı və müharibədən sonrakı dövrdə özbək xalqının qardaşlıq dəstəyini hiss edib. Parlament sədri, Prezident Şavkat Mirziyoyevin təşəbbüsü ilə işğaldan azad edilmiş Füzuli şəhərində Mirzə Uluqbekin adını daşıyan məktəbin tikilməsinin Özbəkistanı azad edilmiş ərazilərin bərpasına töhfə verən ilk ölkə etdiyini bildirib. O, həm bu məktəbi, həm də Xankəndi şəhərində yaradılan yüngül sənaye müəssisəsini xalqlarımız arasında qardaşlıq və dostluq rəmzləri kimi xarakterizə edib.
Parlament sədri əlavə edib ki, iki və çoxtərəfli münasibətlərə mühüm müsbət təsir göstərən amillərdən biri də parlamentlərin qarşılıqlı fəaliyyətidir. Bu Azərbaycan-Özbəkistan əməkdaşlığı parlamentlərin dövlətlərarası əlaqələrin inkişafına töhfə verməyə hazır olduğunu göstərir.
Münasibətlərin Yeni Mərhələsi
Forumda çıxış edən Özbəkistan Respublikası Ali Məclisi Senatının sədri Tənzilə Narbayeva, tədbirin sadəcə parlamentlərarası görüş deyil, Azərbaycan-Özbəkistan əməkdaşlığının inkişafı tarixində mühüm mərhələ olduğunu bildirib. O, forumun iki ölkə arasında diplomatik münasibətlərin qurulmasının 30 illiyi ərəfəsində keçirilməsinin tədbirin əhəmiyyətini artırdığını qeyd edib. Tənzilə Narbayeva, forumun parlament dəyərlərinə ümumi sadiqliyi və ölkələr arasında dostluğu gücləndirmək istəyini ifadə etdiyini vurğulayıb. O, parlamentlərarası forumunun səmimi və konstruktiv fikir mübadiləsi, ümumi təşəbbüslərin inkişafı, birgə proqramların həyata keçirilməsi üçün əsas platformaya çevriləcəyinə inamını ifadə edib.
Özbəkistanla Azərbaycan arasında münasibətlərin hər zaman ortaq tarixi, mədəni və mənəvi dəyərlər üzərində qurulduğunu vurğulayan Tənzilə Narbayeva, bu əlaqələrin xalqların dostluğu, qarşılıqlı hörməti və qardaşlıq hissləri ilə daha da möhkəmləndiyini bildirib. O, münasibətlərin yüksək səviyyəyə çatmasında iki ölkə liderlərinin səylərinin və şəxsi töhfələrinin həlledici əhəmiyyətini qeyd edib. Vurğulanıb ki, məhz dövlət başçılarının uzaqgörənliyi və prinsipial mövqeyi münasibətlərin müttəfiqlik və strateji tərəfdaşlıq səviyyəsinə yüksəlməsini, bütün sahələrdə uğurlu inkişafını təmin edib.
Senatın sədri çıxışında parlamentlər arasındakı mövcud əlaqələrə toxunaraq, onların ölkələr və xalqlar arasında münasibətlərin daha da genişlənməsinə xidmət etdiyini qeyd edib. Eyni zamanda, bu əlaqələr böyük beynəlxalq təşkilatlarda ölkələrin mövqelərinin möhkəmlənməsində də mühüm rol oynayır.
Parlament sədrlərinin çıxışlarından sonra Birinci Uzbekistan-Azərbaycan parlamentlərarası forumu işini sessiyalarda müzakirələrlə davam etdirib.